Przedmiot działalności i kompetencje

Inspekcja Transportu Drogowego, powołana jest do kontroli:

1. przestrzegania przepisów w zakresie przewozu drogowego wykonywanego pojazdami samochodowymi lub zespołami pojazdów, z wyjątkiem pojazdów:
   1. przeznaczonych konstrukcyjnie do przewozu nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą - w niezarobkowym przewozie drogowym osób;
   2. o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony:
      1. w krajowym transporcie drogowym rzeczy, w przypadku gdy przedsiębiorca wykonuje wyłącznie krajowy transport drogowy rzeczy,
      2. w niezarobkowym przewozie drogowym rzeczy;
   2. 1. o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 2,5 tony w transporcie drogowym rzeczy;
   3. zespołów ratownictwa medycznego oraz w ramach usług transportu sanitarnego.
1. 1. Przepisy ustawy stosuje się do kontroli przez Inspekcję Transportu Drogowego:
   1. przestrzegania przepisów ruchu drogowego przez kierujących pojazdami na zasadach określonych w ustawie z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2022 r. poz. 988, 1002, 1768 i 1783);
   2. prawidłowości uiszczenia opłaty elektronicznej, o której mowa w art. 13 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1693, 1768 i 1783);
   3. (uchylony);
   4. przestrzegania przepisów dotyczących delegowania kierowców w transporcie drogowym na zasadach określonych w ustawie z dnia 28 lipca 2023 r. o delegowaniu kierowców w transporcie drogowym (Dz. U. poz. 1523).

Zgodnie z art. 50 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2022 r., poz. 2201 ze zm.), do zadań Inspekcji należy:

1. kontrola:
   1. przestrzegania obowiązków lub warunków przewozu drogowego, o których mowa w art. 4 pkt 22,
   2. (uchylona),
   3. przestrzegania przepisów ruchu drogowego w zakresie i na zasadach określonych w ustawie z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym,
   4. (uchylona),
   5. przestrzegania szczegółowych zasad i warunków transportu zwierząt,
   6. (uchylona),
   7. wprowadzonych do obrotu ciśnieniowych urządzeń transportowych pod względem zgodności z wymaganiami technicznymi, dokumentacją techniczną i prawidłowością ich oznakowania, w zakresie określonym w ustawie z dnia 19 sierpnia 2011 r. o przewozie towarów niebezpiecznych,
   8. rodzaju używanego paliwa,
   9. dokumentów związanych z wykonywaniem publicznego transportu zbiorowego,
   10. prawidłowości uiszczenia opłaty elektronicznej, o której mowa w art. 13 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych, w tym w ramach kontroli związanej z transgraniczną wymianą informacji, o której mowa w art. 13mg tej ustawy,
   11. przestrzegania czasu pracy:
       • przedsiębiorców osobiście wykonujących:
         • przewozy drogowe, do których ma zastosowanie rozporządzenie (WE) nr 561/2006 albo Umowa europejska dotycząca pracy załóg pojazdów wykonujących międzynarodowe przewozy drogowe (AETR), sporządzona w Genewie dnia 1 lipca 1970 r. (Dz. U. z 2014 r. poz. 409), zwana dalej "Umową AETR",
         • przewozy regularne, których trasa nie przekracza 50 km, lub publiczny transport zbiorowy w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym, którego trasa nie przekracza 50 km,
       • osób niezatrudnionych przez przedsiębiorcę, lecz osobiście wykonujących na jego rzecz:
         • przewozy drogowe, do których ma zastosowanie rozporządzenie (WE) nr 561/2006 albo Umowa AETR,
         • przewozy regularne, których trasa nie przekracza 50 km, lub publiczny transport zbiorowy w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym, którego trasa nie przekracza 50 km,
   12. przestrzegania ustalonych przez radę gminy, a w przypadku miasta stołecznego Warszawy - Radę Warszawy, cen za przewozy taksówkami i stawek taryfowych obowiązujących przy przewozie osób i ładunków taksówkami, o których mowa w art. 11b,
   13. dokumentów potwierdzających uzyskanie kwalifikacji, o których mowa w art. 39a ust. 1 pkt 5 i art. 39b2, oraz ukończenie szkolenia, o którym mowa w art. 39a ust. 1 pkt 6;
2. prowadzenie postępowania administracyjnego, w tym wydawanie decyzji administracyjnych na zasadach określonych w ustawie, a także podejmowanie innych czynności w niej przewidzianych, w sprawach:
   1.  licencji wspólnotowej,
   2. zezwoleń w międzynarodowym transporcie drogowym i zezwoleń na przewóz kabotażowy,
   3. formularzy jazdy,
   4. zaświadczeń na międzynarodowy niezarobkowy przewóz drogowy,
   5. świadectw kierowcy,
   6. certyfikatów, o których mowa w art. 30 ust. 10,
   7. zezwoleń na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego w przypadkach, o których mowa w art. 7 ust. 2 pkt 2,
   8. dotyczących spełniania lub niespełniania wymogu dobrej reputacji, o których mowa w art. 7d ust. 1-6, w przypadkach, o których mowa w art. 7 ust. 2 pkt 2;
3. podejmowanie czynności dotyczących zezwoleń zagranicznych i zezwoleń ministra właściwego do spraw transportu;
3. 1. (uchylony);
3. 2. (uchylony);
3. 3. (uchylony);
4. wykonywanie zadań wynikających z ustawy z dnia 9 marca 2017 r. o systemie monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów oraz obrotu paliwami opałowymi (Dz. U. z 2021 r. poz. 1857);
5. (uchylony);
6. wykonywanie zadań wynikających z ustawy z dnia 28 lipca 2023 r. o delegowaniu kierowców w transporcie drogowym.

Zgodnie z art. 68 ust. 1 ustawy o transporcie drogowym, kontroli, o której mowa:

1. w art. 50 pkt 1 lit. a-j i art. 87 podlegają:
   1. kierujący pojazdami w zakresie i na zasadach określonych w:
      • przepisach ustawy,
      • art. 129a ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym,
      • ustawie z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych,
   2. przedsiębiorcy wykonujący przewóz drogowy,
   3. podmioty, o których mowa w art. 3 ust. 2,
2. w art. 50 pkt 1 lit. k podlegają:
   1. przedsiębiorcy osobiście wykonujący przewozy drogowe,
   2. osoby niezatrudnione przez przedsiębiorcę, lecz osobiście wykonujące przewozy drogowe na jego rzecz,
3. w art. 50:
   1. pkt 1 lit. j podlegają:
      • właściciele, posiadacze i użytkownicy pojazdów,
      • korzystający z dróg publicznych w przypadku, o którym mowa w art. 131a ust. 19 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych,
      • użytkownicy EETS w rozumieniu ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych,
      • kierujący pojazdami
      • w zakresie i na zasadach określonych w ustawie z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych oraz niniejszej ustawie,
   2. uchylona.

- zwani dalej "kontrolowanymi".

Zgodnie z art. 51 ust. 6 ustawy o transporcie drogowym, w sprawach związanych z wykonywaniem zadań i kompetencji Inspekcji organem właściwym jest:

1. Główny Inspektor Transportu Drogowego - w sprawach:
   1. określonych w art. 50 pkt 2-4,
   2. związanych z kontrolą uiszczenia opłaty elektronicznej za przejazd po drogach krajowych, na zasadach określonych w ustawie z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych,
   3. związanych z kontrolą przestrzegania przepisów ruchu drogowego przez kierujących pojazdami w zakresie, o którym mowa w art. 129g ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym;
2. Wojewódzki Inspektor - w pozostałych sprawach oraz w sprawach określonych w art. 50 pkt 4.

Zgodnie z art. 51 ust. 7 ustawy o transporcie drogowym, Główny Inspektor Transportu Drogowego może w sprawach, o których mowa w ust. 6 pkt 1 lit. a-b, upoważnić do działania w jego imieniu wojewódzkiego inspektora transportu drogowego.

Zgodnie z ustawą z dnia 19 sierpnia 2011 r. o przewozie towarów niebezpiecznych (Dz. U. z 2022 r., poz. 2147 ze zm.) do zadań Wojewódzkiego Inspektoratu Transportu Drogowego w Poznaniu należy również kontrola przewozu towarów niebezpiecznych na drogach, parkingach oraz w miejscu prowadzenia działalności gospodarczej przez uczestnika przewozu towarów niebezpiecznych w zakresie przewozu drogowego.

Zgodnie z ustawą o transporcie drogowym, Inspekcja współdziała w szczególności z: Policją, Agencją Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencją Wywiadu, Służbą Ochrony Państwa, Żandarmerią Wojskową, Strażą Graniczną, Służbą Celno-Skarbową, Państwową Inspekcją Pracy, Inspekcją Handlową, Inspekcją Ochrony Środowiska, Inspekcją Weterynaryjną i zarządcami dróg - w zakresie bezpieczeństwa i porządku ruchu na drogach publicznych oraz zwalczania przestępstw i wykroczeń drogowych dokonywanych w zakresie transportu drogowego lub w związku z tym transportem, z uwzględnieniem właściwości i kompetencji tych organów oraz zadań Inspekcji. W celu realizacji zadań określonych w art. 50 Inspekcja współdziała z organami samorządu terytorialnego, jak również z organizacjami zrzeszającymi przewoźników drogowych.

Zgodnie z ustawą o transporcie drogowym, Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego sprawuje nadzór nad starostami w zakresie wydawania:

1. zezwoleń na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego,
2. licencji i zezwoleń - w krajowym transporcie drogowym,
3. zaświadczeń na krajowy niezarobkowy przewóz drogowy.

Zgodnie z ustawą o transporcie drogowym, na podstawie wyników kontroli Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego formułuje wnioski o wszczęcie postępowania:

1. administracyjnego o cofnięcie uprawnień przewozowych przedsiębiorcy, określonych przepisami ustawy;
2. karnego lub karno-skarbowego;
3. w sprawach o wykroczenia;
4. przez organy Państwowej Inspekcji Pracy;
5. przewidzianego w umowach międzynarodowych w stosunku do przedsiębiorców zagranicznych.

Zgodnie z ustawą o transporcie drogowym do zadań Wojewódzkiego Inspektora Transportu Drogowego należy przekazywanie danych i informacji dotyczących naruszeń stwierdzonych w wyniku kontroli przeprowadzonych przez inspektorów do centralnej ewidencji naruszeń, którą prowadzi Główny Inspektor Transportu Drogowego.

Zgodnie z ustawą o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych do zadań Wojewódzkiego Inspektora Transportu Drogowego należy informowanie Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego jeżeli osoba kontrolowana nie okaże dokumentu potwierdzającego zawarcie umowy ubezpieczenia obowiązkowego, lub dowodu opłacenia składki za to ubezpieczenie.